Την περιοχή της Οαχάκα τη θυμάμαι από το καταπληκτικό ντοκιμαντέρ του Γιώργου Αυγερόπουλου και της ομάδας του Εξάντα με τίτλο “Οι επαναστάτες της Οαχάκα“, Το ντοκιμαντέρ πραγματεύεται την εξέγερση των ανθρώπων της ομώνυμης πολιτείας. Η εξέγερση ξεκίνησε μετά από αιματηρή κρατική καταστολή όταν 70.000 δάσκαλοι της Πολιτείας Οαχάκα του Μεξικού ξεκίνησαν μια ειρηνική διαμαρτυρία με αίτημα την αύξηση των πενιχρών μισθών τους και την αναβάθμιση των συνθηκών εκπαίδευσης. Μέσα από τα αιτήματα των δασκάλων ήταν επίσης η παροχή παπουτσιών στους ξυπόλυτους και υποσιτισμένους μαθητές τους παπούτσια, ώστε να μπορούν να διασχίσουν τα βουνά για να φτάσουν στο σχολείο και πρωινό γεύμα, ώστε να μην ζαλίζονταν κατά τη διάρκεια του μαθήματος.
Η νεότερη είδηση που διάβασα πριν λίγες μέρες έχει να κάνει με την παχυσαρκία που μαστίζει το Μεξικό. Έρχονται όμως αυτές οι δύο ειδήσεις σε αντιπαράθεση; Είναι δυνατόν από τη μία να μην έχουν τα παιδιά να φάνε πρωινό γεύμα και από την άλλη να υπάρχει τεράστιο ποσοστό παχυσαρκίας σε αυτά;
Ναι, γίνεται. Έχει φανεί από διάφορες έρευνες ότι υπάρχει θετική σχέση μεταξύ των χαμηλών οικονομικών στρωμάτων και της παχυσαρκίας. Η ίδια θετική σχέση υπάρχει και μεταξύ του χαμηλής μόρφωσης πληθυσμού και της παχυσαρκίας. Το παρακάτω διάγραμμα από την Eurostat δείχνει τα ποσοστά παχύσαρκων και υπέρβαρων γυναικών ανάλογα με το μορφωτικό τους επίπεδο. Σε όλες τις χώρες οι γυναίκες χαμηλού μορφωτικού επιπέδου έχουν το μεγαλύτερο ποσοστό υπέρβαρων και παχύσαρκων ατόμων. Η Ελλάδα έχει τα πρωτεία ανάμεσα σε αυτές τις χώρες με το ποσοστό υπέρβαρων-παχύσαρκων γυναικών στο χαμηλό μορφωτικό επίπεδο να υπερβαίνει το 60%.
Σε μεγάλες έρευνες που έχουν γίνει στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής η σχέση του χαμηλού εισοδήματος και της παχυσαρκίας ήταν επίσης θετική. Συγκεκριμένα, σε μια πολύ μεγάλη έρευνα όπου συμμετείχαν 111.799 μαθητές/τριες από την πολιτεία της Μασαχουσέτης, παρατηρήθηκε ισχυρός δεσμός μεταξύ των χαμηλών σε εισόδημα οικογενειών και των υπέρβαρων και παχύσαρκων μαθητών/τριών. Αύξηση των οικογενειών με χαμηλό εισόδημα κατά 1% εμφάνισε αύξηση 1,17% της παχυσαρκία του πληθυσμού.
Η Οαχάκα ενάντια στην παχυσαρκία
Η πολιτεία της Οαχάκα ήταν η πρώτη που πέρασε νόμο, σύμφωνα με τον οποίο απαγορεύτηκε η πώληση αναψυκτικών και σνακ με μεγάλη ποσότητα ζάχαρης. Η πώληση αυτών των προϊόντων απαγορεύεται απευθείας στα παιδιά και επιτρέπεται μόνο με την παρουσία του γονέα. Την πρωτοβουλία αυτή ακολούθησαν και άλλες πολιτείες του Μεξικού.
Μέσα σε αυτό το πλάνο, απαγορεύτηκε και η λειτουργία αυτόματων μηχανημάτων που πωλούν τέτοια προϊόντα, καθώς και η πώλησή τους κοντά στα σχολεία.
Η λογική πίσω από αυτά τα μέτρα έρχεται σε συνδυασμό με την αντιμετώπιση του κορωνοϊού. Η καταπολέμηση της παχυσαρκίας είναι μέρος της προάσπισης της δημόσιας υγείας σύμφωνα με τους επιστήμονες που προτείνουν τις απαγορεύσεις.
Το ανησυχητικό στο Μεξικό είναι ότι πολλά από τα θύματα του κορωνοϊού εμφανίζουν να έχουν μικρή ηλικία και η σοβαρή κατάσταση τους έχει άμεση σχέση με την παχυσαρκία (υψηλή αρτηριακή πίεση, σακχαρώδης διαβήτης).
Είναι ενδιαφέρον αν και κατά πόσο θα έχουν αποτέλεσμα αυτά τα μέτρα. Η πολιτεία της Οαχάκα είναι ακόμα στη διαδικασία του ορισμού του τι είναι “junk food”, έτσι ώστε να το απαγορεύσει ή να το περιορίσει. Το στοίχημα είναι διπλό, καθώς η σκέψη είναι να περιοριστεί ο όρος στα τρόφιμα των πολυεθνικών και όχι στα παραδοσιακά μεξικάνικα φαγητά. Θα μπορέσει άραγε να χτυπήσει τέτοια συμφέροντα;
